In de serie Ervaringswerk in uitvoering laten we ervaringsdeskundige ouders en jongeren die betrokken zijn bij Netwerk Beter Samen aan het woord over hun werk en drijfveren. In deze eerste aflevering is het de beurt aan Maartje de Vries (41 jaar) uit Bennekom. ‘Maak ouders sterker door ze serieus te nemen en hun gevoel niet weg te wuiven. Doe het samen!’
Hoe ziet je gezin eruit?
Ik ben getrouwd en heb twee pubers van 16 en 17 jaar. Mijn zoon is geboren als meisje. Hij heeft autisme, genderdysforie, veel angsten en is depressief. Hij is al twee jaar een ‘thuiszitter’. Mijn dochter heeft ook autisme.
Wanneer ben je hulp gaan zoeken voor de problemen die in je gezin speelde?
‘Toen de oudste een (huil) baby was. Helaas zijn we hier jaren niet in gehoord/gezien en hebben we pas hulp gekregen toen hij elf jaar was.’
Aan welke hulp heb je niets gehad?
‘Verschillende hulpsoorten. Een psycholoog die het probleem niet zag, speltherapie, een ambulant begeleider die hem niet begreep: Mensen die zeggen: ‘gewoon loslaten, het komt allemaal goed.’
Aan welke hulp wel?
‘De Hondencoach en deeltijdbehandeling.’
Wanneer besloot je om iets te doen met je ervaringskennis?
‘Toen ik voor de tweede keer een burn-out kreeg en we weer vastgelopen waren met mijn zoon kwam de training Ouders ervaren en deskundig van Greet Meesters en Janneke van Bockel voorbij. Ik dacht: Dit is het. Zo kan ik helpen voorkomen dat andere mensen in een vergelijkbare situatie komen te zitten. Door ervoor te zorgen dat andere ouders zich misschien minder alleen voelen en niet het gevoel krijgen dat zij het niet goed doen. Daarnaast wil ik heel graag mijn kennis over autisme overdragen onder andere vanuit het ouderperspectief zodat er meer begrip komt.’
Hoe ben je daarvoor opgeleid?
‘Ik heb in 2003 de opleiding SPH afgerond. Daarnaast heb ik in verschillende functies in de jeugdhulpverlening gewerkt. Ik heb ook diverse nascholingen gedaan in autisme. En ik heb de tiendaagse training Ouders ervaren en deskundig gevolgd.’
Wat doe je als ervaringsdeskundige?
‘Bij de Ervaringsacademie ben ik programmateamlid ervaringsdeskundige ouder. Als programmateamlid draag ik graag bij aan het ontwikkelen van betere zorg voor jeugdigen en de ondersteuning van hun ouders. Dit doe ik in het programma door mee te denken bij expertteams, trainingen/workshops te ontwikkelen en te geven en netwerkbijeenkomsten te organiseren. Op deze manier ontmoeten andere ouders/jongeren elkaar en kunnen ze zich verder ontwikkelen.
Daarnaast ben ik eigenaar van PerspectiviA. Als autismecoach begeleid ik vrouwen met autisme en ouders van een kind met autisme. Ik geef ook trainingen en workshops aan professionals. In mijn werk als autismecoach gebruik ik mijn ervaringsdeskundigheid om ouders die ik begeleid vertrouwen te geven. Het is belangrijk dat ouders gezien worden als expert in hun ouderrol. Door ze herkenning en erkenning te geven en door mee te denken hoe ze zich sterker kunnen voelen als ouder. Ik ondersteun door ouders in hun kracht te zetten of te laten staan. Als ze beter voor zichzelf zorgen, kunnen ze beter voor hun kind zorgen.’
Hoe heb je als ervaringsdeskundige andere ouders of professionals kunnen helpen?
‘In mijn werk begeleid ik vaak ouders. Door mijn ervaring en kennis vanuit de jeugdhulpverlening aangevuld met mijn ervaringsverhalen krijgen ze inzicht, herkenning en handvatten. Op deze manier kunnen ze zelf weer een stap verder. In workshops of trainingen die ik geef gebruik ik mijn kennis en ervaringsverhalen om professionals inzicht te geven in hoe belangrijk het is om ouders serieus te nemen, om ouders niet te vergeten.’
Wat moet er verbeteren aan de positie van ervaringsdeskundigen?
‘Dat ervaringsdeskundigen als gelijkwaardige gesprekspartner gezien worden, met hun eigen kennis en expertise. Dat ze gelijk in de samenwerking betrokken worden. Ervaringsdeskundigheid is even waardevol als een jeugdhulpprofessional. Alle fronten (jongeren, ouders, professionals, school, werk) moeten samenwerken om de kracht en kwaliteiten uit jongeren/ouders te halen, zodat er groei en ontwikkeling mogelijk is.’
Wat is jouw grootste inzicht?
De weg die ouders afleggen is hobbelig. Je bent als ouder zo ongelofelijk kwetsbaar. Je bent afhankelijk van verschillende hulpverleners; begrijpen ze de ouder? Horen ze de ouder echt? Soms ben je afhankelijk van die ene hulpverlener die zich erin vastbijt en jou wil horen en helpen. Ik geef graag mee: heb vertrouwen in ouders. Het is zo belangrijk dat ouders gezien en gehoord worden. Ga naast ze staan en luister, luister echt! Ouders zijn expert vanuit hun ouderrol. Als je ouders sterker maakt, ze in hun kracht zet of laat staan, zorgen ze beter voor zichzelf en kunnen ze beter voor hun kind zorgen. Maak ouders sterker door ze serieus te nemen en hun gevoel niet weg te wuiven. Doe het samen!