Een blog door Marjan de Lange.
Binnen Netwerk Beter Samen werken we graag met alle perspectieven aan tafel. Of we nu training, advies of begeleide intervisie geven of bijdragen aan beleidsontwikkeling, graag doen we dat in een gelijkwaardig gesprek met ouders, jongeren en professionals aan tafel. Is dat altijd eenvoudig? Nou, eigenlijk wel! Wanneer je er van uit gaat dat alle betrokkenen aan tafel een inbreng van betekenis hebben en dat die van gelijke waarde is, ontstaan de mooiste gesprekken.
Tijdens de masterclass ‘Laat je raken’ over gelijkwaardige samenwerking zei een moeder vanuit haar tenen ‘Ik wil geen functionaris tegenover me, ik wil een gesprek van hart tot hart!’. Dat kwam duidelijk binnen bij een van de deelnemende professionals. Deze professional reageerde geëmotioneerd : ‘Ik wil zo graag een gesprek voeren van hart tot hart, maar ik heb in mijn achterhoofd dat er een enorme wachtlijst is. En dat ik dus moet opschieten en er na dit gesprek nog vier gesprekken gepland staan.’ Het gesprek dat hierop volgde bleek waardevol voor alle partijen. Omdat je dan sámen zoekt naar manieren om de zorg vanuit alle perspectieven te verbeteren.
Een positieve draai
Als een jongere tijdens een training aan het woord is, merk ik vaak dat professionals op het puntje van hun stoel gaan zitten. Ze willen graag leren van de manier waarop jongeren de hulp ervaren hebben en wat voor hen heeft gewerkt. Dat blijkt regelmatig om hele andere dingen te gaan dan we als professionals denken. Door alle perspectieven aan tafel te zetten worden professionals nieuwsgieriger en vragen vaker aan jongeren en ouders ‘wat heeft er nou voor jou gewerkt?’.
Ook leren de ouders en jongeren van de professionals. Soms ontstaat de neiging bij ouders en jongeren om vooral te delen wat niet heeft gewerkt of waarover ze gefrustreerd zijn. Hoewel we daar veel van kunnen leren, is het heel begrijpelijk dat dit voor professionals niet altijd even makkelijk te ontvangen is. Het helpt als een professional dan vraagt ‘Kun je voorbeelden geven waarin je je wel gesteund, gehoord en geholpen hebt gevoeld? Wat doet de ander dan?’ Vaak geeft dit een positieve draai aan het gesprek. Ouders en jongeren kunnen losgaan op deze voorbeelden, zoals; ‘een niet gepland telefoontje waarin je als ouder wordt gevraagd of je het nog volhoudt’. Of ‘een professional die ook eigen ervaringen deelt en dus een mens blijkt in plaats van een supermens’. En ‘een professional die de ernst van de situatie serieus neemt en daadwerkelijk samen oploopt om hulp te regelen’.
Alle perspectieven aan tafel
Op allerlei plekken worden in Nederland gesprekken gevoerd over het onderwijs en de zorg aan jeugdigen en gezinnen. Onder meer tijdens beleidsoverleggen, inspiratiesessies, webinars en opleidingen. Dan komt het nog regelmatig voor dat niet alle perspectieven aan tafel zitten. Dat is een gemiste kans! Met alle perspectieven aan tafel kom je tot de mooiste gesprekken, maar vooral ook tot inhoudelijk betekenisvollere opbrengsten, die echt aansluiten bij het kind, het gezin en de professional.
Marjan de Lange is zelfstandig adviseur Jeugdhulp Advies & Ontwikkeling en ouder van een kind met een ondersteuningsvraag. Ze heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van de activiteiten voor de Ervaringsacademie, geeft diverse trainingen en is projectontwikkelaar van de community voor ervaringsdeskundigen.